Wat er op dit moment gaande is in de straten van Istanbul en andere steden in Turkije, is in de eerste plaats een inspirerend voorbeeld van wat een volk kan doen in de strijd tegen onderdrukking en geweld, tegen het ingrijpend veranderen van de maatschappij en het daarmee ondermijnen van een menswaardig leven in dienst van het bedrijfsleven en de ondernemingsstructuur.
De gebeurtenissen in Turkije zijn in het bijzonder van belang in het licht van de grote rol die Turkije in de regio speelt en de plaats die het inneemt als belangrijkste land van de regio. Wat er in Turkije gebeurt, zal verstrekkende gevolgen hebben. De invloed hiervan is nu al waarneembaar in zowel het oosten als het westen.
Het is onderdeel van het internationale verzet tegen de al een generatie lang durende neo- liberale aanval op de wereldbevolking. Dit neemt verschillende vormen aan en voltrekt zich op verschillende plaatsen; maar we zien het overal gebeuren. Aan het begin van dit millennium heeft Latijns-Amerika zich na vele jaren van verzet weten te verlossen van de dominantie van het westen – met name van Amerika – en begint zich nu in een onafhankelijkere richting te bewegen.
Sommige landen weigerden de onrechtmatige schulden die hen opgelegd waren te betalen. Anderen gingen, zoals in Noord-Afrika, op zoek naar alternatieve manieren om zich te bevrijden van de neo-liberale boeien die tot nu toe groei en ontwikkeling hadden verhinderd en de bevolking aanzienlijke moeilijkheden hadden bezorgd.
De Arabische Lente, hoewel nu in een tijdelijke periode van afwachting, begon op dezelfde wijze. Ook daar werd fel gereageerd op de gevolgen van de economische programma’s die opgelegd werden door internationale financiële instellingen, op de westerse mogendheden in het algemeen, maar ook op de lokale autoriteiten en dictators die deze programma’s verwezenlijkten. We weten nog niet waartoe dit zal leiden.
Turkije sluit zich nu aan bij andere vergelijkbare ontwikkelingen in Europa, zoals de felle reacties in Griekenland en Spanje, maar ook hier in de VS met maatschappelijke verzetten in Wisconsin en later de Occupy Beweging van het Zucotti Park.
Ik zie deze bewegingen allemaal als onderdeel van een algemene, wereldwijde reactie. Een reactie tegen het sociale en economische beleid dat door de vorige generatie is opgelegd en dat uiterst gunstig was voor de kleine groepen van geconcentreerd kapitaal, maar ernstige gevolgen had voor mensen over de hele wereld.
In Turkije zien we de afgelopen paar jaar een zeer ongelukkige achteruitgang. De jaren ’90 waren een heus gruwelverhaal. Ondanks de noemenswaardige vooruitgang die aan het begin van het millennium geboekt werd, is Turkije nu het land waar wereldwijd de meeste journalisten gevangen zitten. Ook op andere gebieden is er nog steeds sprake van onderdrukking.
Het volk komt hier nu tegen in opstand. Oorspronkelijk was het verzet gericht tegen de vernieling en herbestemming van het laatste stuk openbare ruimte in Istanbul voor de bouw van historische militaire barakken en een moskee. Het was gericht tegen commerciële belangen en de gentrificatie die het traditionele karakter van de stad ernstig beschadigen. Het verzet heeft zich echter uitgebreid en omvat nu veel bredere kwesties.De internationale gemeenschap – en een ieder die zich verantwoordelijk voelt voor de rechten van de mens, rechtvaardigheid, vrijheid en de welvaart van het volk – zou deze kans moeten aangrijpen om steun te betuigen en solidariteit te tonen.
Gelukkig vinden er overal solidariteitsacties plaats; en de beweging in Turkije is tevens een inspiratiebron voor hen die elders hun eigen strijd voeren. Dit zijn allemaal internationale verzetten. Daarom zou er veel wederzijdse steun en interactie moeten zijn.
Wat betreft de grootmachten die deze systemen hebben opgedrongen; we zien dat het Europa langzaamaan te gronde richt en ook in de Verenigde Staten heeft het schadelijke gevolgen. Deze gebeurtenissen zouden als een waarschuwing aan deze machten moeten functioneren om dit beleid een halt toe te roepen en opnieuw aandacht te schenken aan de behoeften en zorgen van het algemene publiek, niet alleen aan die van de kleine sector met economische macht en geconcentreerd kapitaal.
De gebeurtenissen die nu in Turkije plaatsvinden, zijn een lichtpunt en een bron van mogelijkheden, die de grootst mogelijke steun verdienen. Men kan niet anders dan bewondering voelen voor de mensen op de frontlinie en hopen dat zij zullen slagen in hun gerechtvaardigde en belangrijke strijd.
Taksim is overal, overal verzetten wij ons! Noam Chomsky Emeritus hoogleraar aan de Faculteit Taalkunde en Filosofie, MIT
This post is also available in: Turkish