AB tarafından açılanan ilerleme raporunda Gezi eylemleri geniş yer bulurken eylemler sürecindeki polis şiddeti eleştirildi. Birçok konuya değinilen raporda basın özgürlüğü konusunda da eleştiriler yer aldı

 

AB komisyonu tarafından dün açıklanan İlerleme Raporu’nda Gezi eylemleri, demokratikleşme paketi, yargı reformu ile düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik eleştiriler dikkat çekti. Raporda, AB-Türkiye ilişkilerinin potansiyelini tam anlamıyla kullanmanın en iyi yolunun aktif ve inanılır bir katılım müzakeresi çerçevesinde mümkün olduğu kaydedildi.

GEZİ EYLEMLERİ

Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği sürecinde Ekim 2012-Eylül 2013 dönemi arasındaki gelişimini ele alan raporda Gezi eylemlerinde insan haklarının ve toplanma özgürlüğünün ihlal edildiği, polisin şiddete başvurduğu vurgulandı, hükümet çizgisi “ödün vermeyen” biçiminde tanımlanırken bu durum eleştirildi.

Raporda, eylemlerde çok az bir kesimin şiddete başvurduğu vurgulanırken polisin ise eylemcilere aşırı güç kullandığı değerlendirmesi dikkat çekti. İçişler Bakanlığı’nın eylemler sürecinde gaz bombasının kullanımı konusunda “uyarılarını” içeren genelgeler gönderdiğine ilişkin bilgiler bulunan raporda ‘toplanma ve gösteri düzenleme hakkının henüz Avrupa standartlarına uyumlu olmadığı’ belirtildi.

Raporda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, barışçıl bir toplanma ve aynı fikirde olmama hakkını savunarak Mayıs ve Haziran protestoları da dahil olmak üzere Türkiye’nin siyasi yelpazesini ve toplumu kutuplaşmaya karşı uyararak uzlaştırıcı bir rol üstlendiği iddia edildi.

BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ KISITLI

AB ilerleme raporu, Türkiye’de ifade ve basın özgürlüğüne yönelik de eleştiriler yöneltti. “İfade özgürülğü ve medya uygulamada kısıtlı kaldı: Türk medyasındaki mülkiyet yapısı, politikacılar tarafından caydırıcı açıklamalar yapıldığı zamanlarda ve yasal kısıtlamalar ile yargı yetkililerinin yasaları uygulama yöntemleri medya patronlarının otosansüre yönelmesine veya gazetecileri işten çıkarmasına yol açtı” ifadeleri basın özgürlüğü konusunda yapılan tespitler arasında yer aldı. Raporda eleştirel gazeteciler aleyhine devlet yetkililerince açılan davaların ve farklı sektörlerde yoğunlaştıkları için bilginin serbest dolaşımının çok ötesinde çıkarları olan medya sahiplerinin yaygın otosansüre neden olduğu ifade edildi.

ELEŞTİRİLER KORUNDU

AB Komisyonu, azınlık hakları, Alevilerin karşılaştığı sorunlar, Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılmaması ve Kıbrıs sorunu, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) yapısı adalet sistemindeki aksaklıklar gibi konularda da daha önceki belgelerde yer alan tespit ve eleştirilerini büyük ölçüde korudu.

BAŞARISIZLIK VURGUSU

“Hükümet kilit önem taşıyan politikalar ve yasaların benimsenmesinde, taraflarla yeterli müzakere yürütmedi ve yeterli etkili değerlendirme yapmakta başarısız oldu” denilen raporda örnek olarak Büyükşehir Yasası ve alkollü içkilerin tanıtım ve satışını kısıtlayan yasa da sayıldı. Yerel yönetimlere güç devretme konusunda ise bazı ilerlemelerin olduğu kaydedildiği raporda, Avrupa Konseyi’nin bu konudaki “güç devretme” veya “belediyelerin gelirlerini kendilerinin arttırması” tavsiyelerinin uygulanmadığına dikkat çekildi.

AB STANDARTLARINDA UYGULAMA

Raporda, AKP’nin açıkladığı demokratikleşme paketine ilişkin ise reformların genel olarak “olumlu karşılandığı” ama “yasama sürecinde ve bazı hassas konularda” meclis ve sivil toplum dayanışmasının da geliştirilmesi gerektiği ifade edildi.

“Demokratikleşme paketinin Avrupa standartlarına uyum içinde uygulanmasının kilit öneme sahip olduğu” vurgulanan raporda 4’üncü Yargı Paketi’nin yasalaşmasını ‘önemli reformlardan biri’ olarak niteledirildi, fakat meclisin yasama çalışmalarının siyasi partiler arasındaki uzlaşı sorunu nedeniyle geciktiğine dikkat çekildi.

YENİ ANAYASA

Yeni anayasa hazırlama çalışmalarına da değinen raporda, “Komitenin uzlaşıya vardığı ve aralarında temel insan hakları ve özgürlüklerin de bulunduğu madde sayısı 60’la sınırlı… Ama kuvvetler ayrılığı ve BDP’nin başlıca talebi olan, etnik referans içermeyen yeni bir vatandaşlık tanımı gibi kilit öneme sahip siyasi konularda uzlaşı sağlanamadı” eleştirileri yer aldı.

MÜLTECİLER İYİ BARINIYOR!

Suriye’de yaşananlar ve Türkiye’nin muhaliflere verdiği destek konusunda raporda değerlendirme yapılmazken Suriye’li mültecilere sınırların açılmasının komşuluk gereği olduğu vurgulandı, mültecilerin Türkiye’de “iyi koşullarda barındığı” iddia edildi.

***

Bayram nedeniyle kapalıyız!

AB Bakanı Egemen Bağış, hükümete yönelik birçok eleştiri barındıran AB raporuyla ilgili değerlendirme yapmayacaklarını dün de tekrarladı. AKP Beşiktaş İlçe Teşkilatı’nda konuşan Bağış “Siz nasıl Noel’de çalışmıyorsanız, Türkiye için Kurban Bayramı da mübarek bir gündür, dini bayramdır. Böyle bir günde bu raporu yayınlamaktansa ya 2-3 gün önce yada 2-3 gün sonra yayınlayın dedik. Maalesef tarihi değiştiremediler. Biz de bir karar aldık. Bayramdan sonra kapsamlı değerlendirmemi paylaşacağım” dedi. AKP’den pakete ilk yorum ise Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç’tan geldi. Arınç “Halkımızın AB’ye karşı bağlılığında büyük bir düşme oldu. Bunun kabahati AB ülkelerinindir” dedi. Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay ise pakete ilişkin yaptığı değerlendirmesinde raporun demokratkleşme paketine olumlu baktığını söyleyerek bunun için çok çaba sarfettiklerini ve memnun olduklarını söyledi.

Füle: Hak edene hakkı verilir!

AB Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu üyesi Stefan Füle ise açıklanacak rapora ilişkin dün Hürriyet gazetesinde yayınlanan yazısında Gezi eylemleri için “Reformları ve demokratikleşmeyi geliştirmek için bir fırsat olarak görelim” dedi. Füle, raporun hak edene hakkını verdiğini söylerken “Mayıs ve haziranda tanık olunduğu üzere, polis gösteriler karşısında sıklıkla aşırı güce başvurmaktadır. İfade özgürlüğü ve medya özgürlüğü de dahil olmak üzere temel özgürlüklere saygıyı hala engellemektedir. Türk medyasının büyük sanayi grupları hâkimiyetindeki mülkiyet yapısı ve kimi zaman üst düzey politikacılardan gelen göz korkutucu açıklamalar medyada oto sansüre ve gazeteciler üzerinde baskıya yol açmıştır” diye yazdı.

17 Ekim 2013
Haberin kaynağı için tıklayınız; birgun.net