Fıratnews: ‘Gerçek çevreci’ AKP’nin tarih, doğa ve kültür katliamları

AKP’yi “gerçek çevreci” ilan eden Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, AKP iktidarı döneminde meydana gelen çevre, kültür, tarih katliamlarını görmezden gelerek, edebiyat paralaması dikkat çekiyor. Bu konuda dosyası oldukça kabarık olan AKP’nin tarih, kültür ve doğa dokularına verdiği zararların dökümü ise “gerçek çevreci”liğin AKP nezdinde ne anlama geldiğini gösteriyor.

Başbakan Erdoğan, 3 gün önce İstanbul’da metro açılışında yaptığı konuşmada, Gezi Parkı direnişinin ardından çevrecilere atıfta bulunmak adına “Çevreciler gelin bakalım bunu görün. Gerçek çevreci AKP iktidarıdır” dedi. Bilindik, farklı kitlelere de hitap etme hedefli üslubunu kullanmaktan geri durmayan Başbakan, bu sözlerle birçok farklı konuda geçmişte yaptığı gibi iktidarını güçlendirmek amacı güttüğü sandık başı edebiyatını sürdürüyor. AKP’nin iktidara geldiği günden bu yana yaptığı onca çevre, tarih, kültür katliamının ve peşkeş çekme politikaları ise Başbakan Erdoğan’ın sözlerinin içinin boş olduğunu gösteriyor.

Çevreci AKP’nin geriye dönüp çevre, tarih, doğa, kültür katliamı icraatlarını anımsayacak olursak, bu konuda oldukça kabarık bir dosyaya sahip. 11 yıllık AKP iktidarı döneminde çevre, doğa politikalarının yarattığı tahribatların, kayıpların panoraması her şeyi özetliyor.

HASANKEYF

12 bin yıllık tarih ve kültür abidesi olan Hasankeyf’i sular altında bırakacak olan Ilısu Baraj inşaatı, yargı kararlarına rağmen hukuksuz bir biçimde sürüyor. Söz konusu Kürtler ve Kürt coğrafyası olduğunda tanımazlıkta sakınca görülmeyen Türkiye’de her şey AKP’nin sultasında ilerlemeye devam ediyor. UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası listesi için aradığı 10 kriterden 9’una sahip Hasankeyf’i sulara gömecek projeye ilişkin Danıştay 14. Dairesi, Ilısu Baraj ve HES projesinin Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği’nden muafiyetini durdurarak, davacı olan TMMOB’a bağlı Mimarlar Odası ve Peyzaj Mimarları Odası’na kararı 7 Ocak 2013’te tebliğ etmişti.

Hasankeyf ve civarındaki mağaralarla kaplı jeolojik oluşum tamamen sular altında kalacak ve Dicle vadisinde 400 kilometre uzunluğunda bir göl oluşturacak Ilısu Baraj inşaatı çalışmaları tüm hızıyla sürerken, Batman Çevre Gönüllüleri Derneği’nin verdiği son güncel bilgiye göreyse baraj inşaatının yüzde 60’a yakın bölümü tamamlanmış durumda.

ALLİANOİ

İzmir Bergama’daki antik kent Allianoi, Yortanlı baraj suları altına gömüldü. Ilıcanın yanı sıra, köprüler, caddeler, sokaklar, insulalar, geçiş yapılarının yanında “Peri Kızı” gibi yüzlerce tarihi eserin gün yüzüne çıkarıldığı Allianoi, AKP iktidarı döneminde İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun kararıyla üzeri kumla  kapatıldı ve sulara gömüldü. Tarihte sağlık merkezi olarak anılan antik kent Allianoi, yağış rejimi ve bitki örtüsü ile bağlantılı olarak yaklaşık 40 ila 60 yıl arasında ömrü olduğu düşünülen Yortanlı barajının gölet alanında yaklaşık 12-15 metrelik alüvyon dolgu altında kaldı.

Çevrecilerin yürüttüğü mücadele sonrasında geliştirilen alternatif proje önerisi de reddedildi. Çevrecilerin “Alternatif projede set yapıldığı takdirde doğu ve batıda ana kayaya kadar inilerek geçirimsiz tabakaya beton enjekte edilecek. Perde duvarları ile kuşaklama yöntemiyle Allianoi’nin su altında kalması önlenecek. Ilıcanın kuzeyinden bir tünel aracılığıyla baraj gölet alanına su verilmesi sağlanabilecek” önerisi de çevreci AKP’nin duvarına çarparak reddedilmişti.

HES’LER

Dersim’de Munzur Vadisi’nde ekolojik dengeyi ve doğal yaşamı olumsuz etkileyip bozacak olan HES projesi de ÇED raporu alınmadan inşa edilmek istenmiş ancak buna karşı Dersimlilerin ve çevrecilerin yürüttüğü mücadele sonrasında Ankara 8. İdare Mahkemesi, Ocak ayında projenin iptaline karar vermişti. Verilen kararla birlikte Munzur Vadisi’nde yapımı planlanan 3 ayrı baraj projesinin iptali için mahkeme, yürütmenin durdurulması kararı verdi.

ONLARCA DAVA

HES’ler Munzur Vadisi’yle sınırlı değil. Anadolu’nun pek çok yerinde hayata geçirilmek istenen HES’lere karşı yapılması planlanan yerlerde çevrecilerin, yöre sakinlerinin ret talepleri ise devletin tüm imkanları kullanılarak bastırılmak istendi, isteniyor. Munzur Vadisi’nde bir projenin yapımı durduruldu ancak birçok yerde bu projeler halen devam ettiriliyor. İnşa halinde, proje aşamasında ve planlananlarla birlikte 2 binin üzerinde HES bulunuyor. Bunlardan yaklaşık 70’in üzerindeki proje davalık. Davalık projelerden ise 40’a yakını sonuçlanmış durumda. Yaklaşık 35’inde yürütme durduruldu ya da iptal kararları çıktı. Açılan davaların çoğu projelerin yoğunluklu merkezi olması itibariyle Karadeniz bölgesinde Rize, Artvin, Trabzon ve Giresun’daki HES’lerle alakalı.

RAKAMLAR UÇUK

DSİ, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile EPDK’nin verilerine göre dere ve vadiler üzerinde kamu ve özel sektöre ait yaklaşık 200 HES işletme halinde bulunuyor. Bunların dışında inşa çalışması devam eden, proje aşamasında yaklaşık bin 750 HES var. Planlama aşamasında olan 325 HES ile birlikte bu sayı 2 bini geçiyor. Ayrıca Bakanlık verilerine göre yapılması planlanan HES’lerle birlikte sayının 2 bin 300′lere kadar ulaşacağı da biliniyor.

KARADENİZ HES’LER VADİSİ

Doğu Karadeniz’de işletilen, inşa ve proje aşamasında olan, yapılması planlanan 700 civarında HES bulunuyor. Bunların 169′u Trabzon, 123′ü Rize, 176′sı Artvin, 82′si Giresun, 63′ü Ordu’da. DSİ verilerine göre inşa halindeki 145 HES’ten 41′inin Trabzon, 25′inin Artvin, 23′ünün Rize, 12′sinin ise Giresun’da. Erzurum’un İspir ve Tortum ilçeleri, Gümüşhane, Bayburt, Samsun, Amasya, Kastamonu, Antalya, Tokat, Muğla, Sinop ve Çorum’da da HES projeleri bulunuyor.

SİYANÜRLE ALTIN MADENLERİ

Uşak Eşme yakınlarında 26-28 Haziran 2006’da altın madeninde siyanürle altın arama çalışmalarında yaşanan kaza nedeniyle bin 500’ün üzerinde köylü zehirlenmişti. Eşme’de uzun yılları kapsayan hukuk mücadelesi ve yaşananlar da kamuoyunun bildiği konulardan.

İzmir’in Bergama ilçesine bağlı Ovacık köyünde de siyanürlü altın çıkarma çalışmaları yapılıyordu. Burada doğaya verilen zarar ise gözle görünür biçimde gelişti. Ördek, eşek gibi kimi hayvanların biyolojik yapılarında meydana gelen farklılıklar ise hafızalarda tazeliğini koruyor.

Erzincan’ın İliç ilçesi yakınlarında Fırat nehrine yakın bir alanda siyanürle altın işletmesi yer alıyor. Munzur dağlarının öte tarafında bulunan Dersim’in Ovacık ilçesi sakinleri de İliç’teki siyanürle altın aramaya karşı mücadele yürütüyor.

Ordu’da da siyanürlü altın madeni işletilmesine dönük girişimlere karşı yerelde bulunan çevreciler örgütlenerek buna karşı mücadele de yürütüyor.

Sivas’ın Kangal ilçesinin Bakırtepe, Eğricek, Elkondu ve Pınargözü köylerini kapsayan alanda da siyanürlü altın arama faaliyetleri yürütülüyor. Bu faaliyete de diğerleri gibi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca onay verildiği biliniyor. Bizzat AKP hükümetince onay verilen siyanürlü altın arama faaliyetleri için yerli ve yabancı şirketlere kolaylıkla izin veriliyor.

Çevreci AKP’nin onayı ve izniyle HES, siyanür, baraj gibi faaliyetlerle, çöplerle katledilen doğa, kültür ve tarih dokuları şöyle:

- Su altında kalacak antik kent Allianoi.

- Karaburun kanunsuz zeytin sökümü ve rüzgâr enerjisi projesi.

- Karadeniz sahil yolu projesi.

- Taksim Meydanı düzenlemeleri.

- Tortum Bağbaşı HES projesi.

- Eti Gümüş Siyanür Barajı.

- Tuz Gölü kapalı su havzasının kuruması.

- Uluabat Gölü.

- Sultan Sazlığı sulak alanı.

- Kuzguncuk bostanı.

- Kışladağ altın madeni.

- Muradiye Bendi Mahi Çayı’nda su paylaşımı.

- Marmara Gölü.

- Özbek Köyü Taş Ocağı inşaatı.

- Yalova VOPAK Kimyasal Depolama Terminali.

- Yozgat Uranyum madeni Projesi.

- Sarıkeçililer Yörüklerinin (Göçerlerin) yaşam alanlarını ve biçimlerini koruma mücadelesi.

- Hasankeyf llısu Barajı ve HES inşaatı.

- Çaldağ nikel madeni.

- Çıralı sahilinin kiralanması.

- Dilovası Organize Sanayi Bölgesi’ndeki endüstriyel kirlenme.

- Ergene Nehri’nin ve su havzasının kirlenmesi.

- Fındıklı Paşalar Regülatörü ve HES projesi.

- Sinop’taki HES projesi.

- Abant Gölü Tabiat Parkı.

- Hotamış Sazlıkları.

- Aliağa endüstriyel ihtilaflar.

- Kocaçay Deltası.

- Seyfe Gölü kuraklık problemi.

- Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP).

- Gerze termik santrali.

- Loç Vadisi Cide HES projesi.

- Yuvarlakçay HES projesi.

- Kazdağları siyanürle altın arama.

- Beğendik termik santrali.

- Aliağa termik santralleri.

- Artvin Kabaca Vadisi HES projesi.

- Bafa Gölü Tabiat Parkı.

- Akkuyu nükleer santrali.

- Bergama siyanürle altın madeni işletilmesi.

- Istranca/Yıldız Dağları maden ve taş ocakları.

- Sığla ormanlarının yok olması.

- Burdur Gölü’nün kuruması.

- Amasra termik santralleri.

- Şelale Deresi hidroelektrik santrali.

- Haydarpaşa yapılaşma.

- Sugözü termik santrali.

- Sorgun Ormanı’nın golf sahasına dönüştürülmesi.

- Elmalı taş ocakları.

- Erzin termik santrali.

- Kurşunlu taş ocağı.

- Silopi termik santrali

- Çorlu katı atık yakım tesisi.

- Çakıllı çimento fabrikası.

- Mersin mahallelerinde kentsel dönüşüm.

- İkizdere HES projesi.

- Düzenli HES projesi.

- Otluca HES projesi.

- Afyonkarahisar Beyazı taş ocağı.

- Gökova termik santrali.

- Yatağan termik santrali.

- Alakır Vadisi HES projesi.

- Erzincan siyanürle altın madeni işletmesi.

- Trabzon katı atık tesisi.

- Hamidabat termik santrali.

- Şenoz Vadisi HES projesi.

- Pülümür Barajı ve HES projesi

- Salarha Vadisi HES projesi.

- Güneysu Vadisi HES projesi.

- Hemşin HES projesi.

- Kasaba regülatörü ve HES projesi.

- Karabiga termik santrali ve kül depolama sahası.

- Aksu Vadisi HES projesi.

- Gelinkaya HES projesi.

- Küçük Aksu Barajı ve HES, malzeme ocakları, kırma yıkama eleme tesisi ve beton santralleri.

- Kayacık HES projesi.

- Fol Deresi HES projesi.

- Gökçeköy HES projesi.

- Çoruh Enerji Planı ve HES projesi.

- Solaklı Vadisi HES projeleri.

- Kura Nehri HES projesi.

- Karasu HES projesi.

- Gökçeada’da altın araması.

- Gelivera Köyü’nün HES projesi.

- Trakya 2B arazilerine yapılan lojistik ambarlar.

- Dersim Peri Suyu HES projesi.

- Tonya çimento fabrikası.

- Malkara Ermeni Kilisesi.

İbrahim Açıkyer
11 Temmuz 2013
Haberin kaynağı için tıklayınız; firatnews.com