Taksim Gezi Parkı’ndan başlayıp tüm dünyaya yayılan direniş eylemlerinin dikkat çeken bir unsuru yaratıcı birçok sloganda görülen mizah patlaması oldu. Bu mizah patlamasının temel retorik unsuru ironidir. İroni kişileri, olayları ve olguları, bunların sahip oldukları unsurların zıt karşılıklarıyla tanımlamaya ve tasvirlemeye denir. Üretilen sloganlar 1) Erdoğan’ı şahsi olarak konu edinen, 2) polisin biber ve portakal gazı saldırısını hedef alan, 3) eylemlerle bağıntısı olmayan konu ve kişilerle bağ kuran ve 4) Türkçe dışındaki dillere uyarlanan sloganlar olarak dörde ayrılıyor.
ERDOĞAN KONULU SLOGANLAR
Kürt sorunu, sıfır sorun politikasının çöküşü, Yeni-Osmanlıcılık, Roboski katliamı, Reyhanlı olayları, Suriye iç savaşına destek, işçi, emekçi, sağlık ve eğitim hakkına yapılan gasplar, üç çocuk meselesi, alkol ve sigara yasağı derken Gezi direnişçilerini çapulcu ilan etmek, göstericileri iç savaşla tehdit etmek, halkı polisle ezmeye çalışmak Erdoğan’ın kibri, küçümseyiciliği ve tehditkarlığıyla özdeşleşti. Erdoğan’ın halkın tepkisine yukarıdan bakışını, siyasi otoritesini halka karşı bir silah olarak kullanışını, Erdoğan’ı şahsi olarak konu edinen sloganlar sokak dili ve argo hitap biçimleriyle tam tersine çeviriyor. Kimi sloganlar İngilizce yazılarak, isim takarak veya takılan isimler çoğaltılarak ironinin dozu arttırıyor. Bunlardan bazıları: “Cigara içek mi Tayyip”, “Sen gez biz burdayız Tayyip amca”, “Doğayı sev Tayyip’i öp”, “Welcome to Fight Club Tayyip”, “Herkese çay Tayyibe yok”, “Why so Tayyip?”, “Gazla bizi Tayyoş”, “Zamanın doldu Tayep”, “Anlat Tayyip anlat heyecanlı oluyor”, “Slm Typ nbr cnm”, “No Recep no cry”, “Tayyipcim öpüyoruz 
”, “Tayyip rocks cemaat rolls”, “Al bi duman rahatla Tayyip”, “Recop Tazyik Gazdoğan”, “Tayyip noldi rengin soldi?”, “Ayıbediyon Tayyar”, “All you need is love Tayyeap!”, “Red Hot Chilli Tayyip”.
POLİS KONULU SLOGANLAR
Gezi gösterilerinin polis gücüyle ezilmeye çalışılması, sadece halkın giderek büyüyen tepkisine yol açmadı. Kitle büyüdükçe göstericilerin dayanışması, birlikteliği ve gücü arttı. Halkın artan özgüveni kendisini, en sarsılmaz otoritelerden birisi gibi gözüken polisi ve polis saldırılarını da hedef alan ironide gösterdi. Bazı sloganlar polisin vazifesini ters yüz ederken bazıları da TOMA ve gaz saldırılarını insan sağlığı ve yaşamını tehdit eden değil; neşe, keyif, mutluluk, heyecan, adrenalin tetikleyen müdahalelermiş gibi yansıtıyor. Bunların yanında örneğin “Çevik Kuvvet”’te olduğu gibi kolluk kuvvetlerine verilen resmi isimleri sıfatlaştırarak (“dün çok çeviktin polis”) halkın tepkisi karşısında geri çekilen polisin durumunu özetlerken, başka sloganlar da, örneğin Barış Manço’nun “domates biber patlıcan” repliğinde bazı heceleri “TOMA” ve “cop” sözcükleriyle değiştirerek mizahın çıtasını yükseltiyor. Ayrıca “gaza gelmek” hem polis şiddetine karşı tepki duymayı ve motive olmayı, hem de gaz saldırısına maruz kalmacağını bile bile gösterilere katılmayı aynı anda ifade ettiği için “Gaza gel!” sloganı hem duvarlara yazıldı hem de bir graffiti olarak kalıcılaştı. Polis, gaz ve TOMA konulu sloganlardan bazıları: “Yeter artık ya polis çağrıcam”, “Dün çok çeviktin polis”, “Polis naber cnm?”, “Polis kardeş gerçekten gözlerimizi yaşartıyorsunuz”, “Bas gaza aşkım”, “Gazın bitecek memur abe!”, “Bu gaz bi harika dostum!”, “Gaz bağımlılık yaptı”, “Çilekli yok mu?”, “Biber gazı cildi güzelleştirir”, “TOMAtes Biber PatlıCOP”, “Gaza geldik”, “Gazım geldi gazım nerde?”, “Gaz yok mu”, “Geleneksel gaz festivaline hoş geldiniz”, “Lé Gas”,“Sizin biberiniz varsa bizim de UEFA kupamız var”, “Toma-su-biber portaakaaaal”, “Gazlı ve öfkeli”, “Kavun gazı sıkın da rakıyla gelek”, “Bazı gazlar çok güzel”, “Bu ayran bi harika adamım”, “Gazlar Meksika’dan mı hacı?”, “Gazın mı bitti abisi”, “Gas me baby one more time”, “Gaza gel!”, “TOMAlı Hilmi Caddesi”, “Gazılay”, “Dövenpark”, “3 gündür yıkanmıyoruz TOMA gönderin!”
TEK YOL ÇUKULATA
YÜZÜKLERİN Efendisi gibi film veya Spartacus gibi popüler dizilerin kahramanlarını Gezi direnişiyle bağdaştıran sloganlar da duvarları süslüyor. Bunun dışında AKP zulmünden kurtulmak konusunda ‘çare nedir?’ sorusuna kimileri “Çare Drogba” diyenler veya Fatih Terim’in İngilizcesiyle dalga geçenler de var. Milli içeceğin sözde ayran, özde gaz ilan edilmesini hedef alan, bazen de absürdleşen (“Yeni Demokrat Gençlik Tek Yol Çukulata”) sloganlar da mevcut. Son olarak “I am chapuling every day” neologizminin Kürtçe, İspanyolca ve Fransızca versiyonları üretilerek mizahın sınırları zorlandı. Bir Facebook kullanıcısının aynı cümleyi Almanca’ya “Ich tschapuliere jeden Tag” yazmasından sonra hızla yayılan bir slogan bazı eylemciler tarafından tshirt olarak basıldı. Bu sloganlardan bazıları: “Kafamız ayık ayranımız yayık”, “Revolution party. Tüm halkımız davetledir (pilavlı)”, “Çare Drogba”, “What can I do somethimes?”, “7. gün oldu hala yoksun Gandalf!”, “Neredesin Spartacus”, “Çapulcu was here”, “Revolution will not be televised it will be tweeted”, “Hiçbir şey Garanti değildir!”, “İsYanbul”, “Hiç ‘bir’ Mayıs böyle olmadı”, “Yeni Demokrat Gençlik Tek Yol Çukulata”, “Alkolü yasakladın millet ayıldı!”, “Kahrolsun bazı şeyler”, “TschapulantInnen aller Länder, vereinigt euch!”.
Kaan Kangal
9 Haziran 2013
Haberin kaynağı için tıklayınız; evrensel.net
