BirGün: Twitter’da lincin kısa tarihi

İlk tweeti günahsız olanınız atsın…

twitter

Sadece haber akışıyla bile çoğu zaman büyük medya kuruluşlarının önüne geçen sosyal medyanın bu gücüyle beraber gelişen linç kültürü, bu mecranın tarihinde çok sayıda örnek bıraktı.

Twitter’da, nefret söylemi kitlesel olarak görünür hale gelirken; gazetecilerden, sanatçılara pek çok ünlü, açılan hashtagler altında atılan yüzlerce tweetle linç girişiminin hedefi oldu. İşte Twitter’ın linç kültürü tarihinin satırbaşlarından akla gelen birkaç örnek:

Van depreminde ilahi adalet!

23 Ekim 2011 ve 9 Kasım 2011′deki 2 depremde 636 yurttaşın yaşamını yitirdiği Van depremi, Türkiye’nin her yerinde derin üzüntüye yol açsa da Twitter’daki nefret timi yine görev başındaydı. Özellikle Habertürk televizyonu tarafından Van depreminin “…Depremin meydana gelmesinin tüm Türkiye, her ne kadar Doğu’sunda, Van’dan gelmiş olsa da bu haber…” diye izleyicilere ‘takdim edilmesi’, sosyal medyada ‘Nefret Timi’nin harekete geçmesinin adeta startı haline geldi. ‘Nefret Timi’nin Van’da yaşamını yitiren yüzlerce can için kullandığı twitlerden başlıcaları şöyle oldu:

- “Van’daki depremde binin üzerinde ölü varmış. Doğa intikam alacağı yeri iyi biliyor.”

- “Üzülmeye gerek yok. Şehit analarının ahı tuttu az bile bu köpeklere bu.”

- “7.2 ilahi adalettir.”

Nefret Timi’nin binbir ümitle attığı twitler halk nezdinde ise karşılık bulamadı. Türkiye’nin dört bir yanından yurttaşlar Van’daki acıyı kendi acıları olarak gören paylaşımlarda bulundu. Özellikle Beşiktaş taraftarının hazırladığı “Acımız sokağın taVAN’ı kadar” pankartı, ‘Nefret Timi’ne son darbeyi indirdi.

Twitter’da düşünmek Say’a yasak

Piyanist Fazıl Say’ın Ömer Hayyam’a ait bir dörtlüğü retweet yapmasının ardından Twitter’da başlatılan sanatçıya hakaret ve tehdit içeren yüzlerce mesajın paylaşıldığı linç kampanyası Fazıl Say’ın yargılanmasına kadar giden süreci oluşturdu. “Dini değerleri aşağılama” suçlamasıyla iki kez yargılanan Say’a 10 ay hapis cezası verildi. Twitter hesabından açıklama yapan Say “10 ay hapis cezası 2 yıl ertelenmiştir, 2 yıl sonra dava düşecektir. Yargıtay’a temyiz’e gideceğiz. Mahkemede bana edilen hakaretlere karşı davalar açacağız. ‘Otistik’, ‘Psikolojik hasta’, ‘Aşağılık kompleksli insan’ gibi hakaretler var” dedi.

Say’a karşı linç kampanyasının başını ise AKP Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar ve Erol Köse çekti. İşte Tayyar ve Köse’nin tweetleri:

- AKP Gaziantep Milletvekili Şamil Tayyar: “Kuran’ın seçmeli ders olmasına içerleyip kutsal kitabımız ve ezana küfreden insan kılığındaki Fazıl Say hangi kerhanede dünyaya geldi?”

- Erol Köse: “ MASKELER İNDİ #FAZILSAY BEN ATEİSTİM,REZİL TÜRKLER DEDİ VE KAPADI KEPENKLERİ SALYALARIYLA KAÇTI AMA YAKALADIM KEÇİYİ”
“@FazilSay1 Boyle kopekleride icimizde barindiriyomusuz meğerse”

“@FazilSay1 TÜRK’E UZATACAK DİLİ VARSA BİZİMDE SÖYLEYECEK SÖZÜMÜZ VAR,BANA BAK FAZIL SAY,SENİN BOZUK IRKINA ÖYLE BİR SAY’ ARIM!”
“yatacak yeri yok ama, yanacak yeri çok… @FazilSay1”

“@fazilsay1 sanada sanatcı dedik b.kunu çıkarttın. Adam gibi konuşsana bigün hrant gibi bok yoluna gidecen..”

“@FazilSay1 seni bu tweetlwrinden dolayi tanidim. Reklammisin sen? Daha once tanimazdim bilmezdim. Turk milletine dil uzatanin dilini koparim”

Ladyimam’a ölüm tehditleri

Twitter’da “Ladyimam” adıyla açtığı hesapta muhalif tweetleriyle dikkat çeken kullanıcının İstanbul’da bir öğretmen olduğu iddia edildi. 170 bine yakın tweeti bulunduğu için “Derste bile tweet” attığı iddia edilen öğretmenin yakınları, S.K.’nin isminin ve çalıştığı kurumun internette açıkça deşifre edilmesi ve fotoğraflarının sızdırılmasının ardından ölüm tehditleri aldığını söyledi. Ayrıca o dönem Twitter’da Ladyimam’a karşı da linç kampanyası yürütüldü.

Biri Melih Gökçek’i durdursun!

Ankara Belediye Başkanı Melih Gökçek’in Twitter’da kendisine soru soran takipçilerine hakaret eden ve hedef gösteren çok sayıda örnek mevcut:

- Bir kadın takipçisinin kendisine gönderdiği “Uludere ile günah çıkarıyorsunuz şimdi sonunu kürtaja bağlıyorsunuz! Peki Madımak’tan nasıl çıkacaksınız? Vicdan yahu!” şeklindeki mesajına “Sen çok mu kürtaj yaptırdın? Bu kadar bağırmanın nedeni bu mu?” diye mesaj attı.

- Ayşegül isimli üniversite öğrencisine “Ayşegül telefonunu arıyorum açmıyorsun. Telefonun 0 506 *** ** ** değil mi? Acaba yanlış mı? Tekrar arıyorum açar mısın?” dedi. Gökçek telefonu açık biçimde yazdı.

- Gökçek’in Ankara’daki bayrak yakma iddiasına tutuklama çıkmasının ardından attığı “NE DEMİŞTİK…TÜRKİYE DE HUKUK VAR,KİMSENİN YAPTIĞI YANINA KALMAZ.. BAYRAK YAKAN HAPSE GİRDİ…” mesajının altına bir takipçisi N.Ç. davasını hatırlatarak şöyle bir tweet attı:

“Bingöl’de 16 yaşındaki genç kız benim, 13 yaşında tecavüz edilen N.Ç. benim. Hadi yakala onları melih başgan”

Melih Gökçek bu tweete ‘Merak ettim… Sana kim, nerede, ne zaman tecavüz etti. Yardımcı olup tecavüzcüyü yakalatalım…’ diye cevap verdi.

- Kendisine metro inşaatlarını soran bir takipçisine “Döşediğim rayları gösterirsem o rayları ne yaparsın? Özel kaleme gel, yanına birini vereyim, artık raylara resim mi çektirsin, başka bir şey mi yaparsın, tercih senin” mesajı attı.

- Gökçek’in LGBT’lere hakaret içeren söylemlerinin bir örneği Taksim’de LGBT Onur Yürüyüşü’ne destek veren CHP Dersim Milletvekili Hüseyin Aygün’e attığı tweette görüldü: “Hüseyin Aygün sen gay mısın? Yanlış anlama, sadece merak ediyoruz. Tunceli’de de merak ediyorlarmış.”

Alabora’yı hedef tahtasına koydular

Oyuncu Memet Ali Alabora için açılan “mehmetalialaborasilivriye” hashtagi linç kültürünün en yakın örneklerinden. Oyuncunun Gezi Direnişi’ne destek verdiği “Mesele sadece Gezi Parkı değil arkadaş sen hâlâ anlamadın mı? Hadi gel #direngeziparkı” mesajının ardından başlayan süreçte yönetmenliğini ve oyunculuğunu üstlendiği ‘Mi Minör’ oyunu nedeniyle Yeni Şafak gazetesi tarafından Gezi Parkı eylemlerinin provasını yapmakla suçlandı ve hedef gösterildi. Bunun üzerine Alabora, gazete aleyhine 1 TL’lik tazminat davası açtı. Çok sayıda tehdit ve hakaret mesajı aldığını açıklayan oyuncu valilikten koruma talebinde bulundu. Hakkında “suç işlemeye alenen tahrik etme” suçundan soruşturma başlatılan Alabora için takipsizlik kararı verildi. Kamuoyunda “İslamcı yazar” olarak tanınan İsmail Nacar, Gezi Parkı eylemleri sırasında hedef gösterilen tiyatro oyuncusu Memet Ali Alabora için “bazı odaklarca ölüm fermanı çıkarıldığı” iddiasında bulunmuştu.

Twitter’da oyuncuya yönelik yüzlerce tehdit ve hakaret içeren mesaj paylaşıldı. Paylaşımlara destek verenler arasında “Ak Parti” kullanıcı adlı hesaplar ve AKP’li siyasetçiler geniş yer tuttu. O örneklerden birkaçı şöyle:

- AKP Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek: “5 kişinin ölümüne neden olan Gezi olaylarının baş mimarı Mehmet Ali Alabora cezaevine girmeli.” Takipçilerinin bu tweeti retweetlemesini isteyen Gökçek daha sonra bu hashtagin ‘Trend Topic’ olması üzerine, “TT yapan tüm vatanseverlere teşekkürler” dedi.

- AKP İstanbul İl Başkanı Aziz Babuşçu: “Mehmet Ali ve avanesi ‘alabora’ olacak kardeşliğimiz kazanacak.”

Dikkat çeken diğer paylaşımlar ise şöyle:

-”Mesele nedir içerde anlatırlar sana!”

-”Şimdi nüfus sayımı yapılsa seni de adamdan sayacaklar ya ona yaniyorum.”

-”Memoli Sen sanatçı değilsin. Sana sanatçı diyenler seni kandırmış…”

-”Yerini şimdiden hazırladık memoli, devlet düşmanı komiser memoli”.

Oğul Gökçek’in babasının izinde

-Melih Gökçek’in oğlu Beyaz TV Genel Koordinatörü Osman Gökçek, Banu Güven’in “Newroz ateşi ne zaman isterse o zaman yanar” twitine karşılık 42 kez Banu Güven’i “mention” yaparak ithamlarda bulundu.

Güven’in cevap vermediği Gökçek’in twitlerinden bazıları şöyle:

* Banu guven ntv seni kovunca gercek yuzun ortaya cikti ya bu olaylari kina yada herkes senin ne oldugunu bilsin

* Herkes gorsun Yillarca objektif imaji verip polislerimize tas atanlari elestiremiyen banu guveni gorun iste

* Banu guven roj tvde calismak mi istiyosun? istemiyosan acikla? kina aslanlar gibi milletini savunan polisimize tas atanlari

Gazeteciyi ‘ajan’ ilan ettiler

Gezi eylemleri süresince Türkiye’de yaşanan olayları objektif bir şekilde yansıtmaya çalışan gazeteciler özellikle sosyal medyada hedef tahtası haline getirildi.

-Melih Gökçek, 20 Haziran günü Yoğurtçu Parkı’nda bir kişinin yaptığı öneriyi Selin Girit’in Twitter’da paylaşması üzerine Selin Girit’e karşı linç kampanyası başlattı. Bir haberci olarak Yoğurtçu Parkı’nı izleyen Girit’in “Yoğurtçu forumundan bir öneri: Duran adam değil durduran adam olalım. Ekonomiyi durduralım. Tüketmeyin. Altı ay tüketmeyin. Dinleyecekler.” şeklinde forumdaki bir öneriyi Twitter’a taşıması Melih Gökçek’i çılgına çevirdi. 23 Haziran Pazar günü, BBC çalışanı Selin Girit’i “ajanlık” ve “vatan hainliği” ile suçladı ve Twitter’da #İNGİLTEREADINAAJANLIKYAPMASELİNGİRİT başlığıyla bir etiket açtı. Bunun sonucunda, Selin Girit’e gerek Twitter gerekse başka mecralardan çok sayıda küfür, hakaret ve hatta ölüm ve tecavüz tehditleri içeren mesajlar gönderildi.

Diren rakı, diren Ahmet Ümit

Ahmet Ümit’e yönelik linç ise “ahmetümitinkitaplarınıalmıyoruz” hashtagi altında gerçekleşti. Yazara, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın sözleriyle başlayan rakı tartışmasına ilişkin attığı #direnrakı tweetinin ardından açılan hashtag altında yazılan yüzlerce tweetle adeta linç girişiminde bulunuldu.

Ölene bile linç girişimi

Yakın zamandaki Ahmet Atakan’ın Hatay’daki polis saldırısı sonucu ölümünün ardından açılan “damdanatlamaeyleminidestekliyorum” hashtagi altında çok sayıda tweet ve görsel paylaşıldı:

-Evet #BiberGazıYASAKLANSIN . Polis e zarar veren direk öldurulsun .. Yada #DamdanAtlamaEyleminiDestekliyorum :-)

- #1Fikrimvar #PolisinYetkisiArtirilsin cunku #PolisHUZURUNteminatıdır capulcular damdan atlasin #DamdanAtlamaEyleminiDestekliyorum

- #DamdanAtlamaEyleminiDestekliyorum Vatanına milletine anasına babasına faydası olmayan asalak olarak yaşayan tüm çapulcular haydi damlara

-Bizim polisimiz çok sabırli amerikada bunları kuş gibi indirirlerdi.hala şikayet ediyorlar. #DamdanAtlamaEyleminiDestekliyorum

Son linç girişimi İsmail Saymaz’ı hedef aldı

Katıldığı televizyon programında Hrant Dink cinayeti ve sonrasındaki sürece dair konuşan gazeteci İsmail Saymaz, “Sadece Yasin Hayaller değil Muhsin Yazicıoğlu ve onun felsefesindekiler cinayete karıştıkları halde kahraman ilan edildiler, milletvekili olma yolları açıldı” ifadelerini kullandı. Bunun ardından sosyal medyada hedefe alınan Saymaz için hakaret ve tehdit noktasına varan mesajlarla adeta linç kampanyası başlatıldı. “İsmailSaymaz HaddiniBil” hashtagi ile atılan tweetlerden bazıları şöyle:

“Senin zihniyetin kılına zarar gelse AİHM’ye koşarken Yazıcıoğlu binbir işkenceye rağmen ülkesini şikayet etmedi!! İsmailSaymaz HaddiniBil”

“Nizâm-ı Âlem Ülkücüleri olarak; “İsmailSaymaz HaddiniBil” diyoruz! Eyüp Aşık ve Fatih Altaylı’da zamanında hakaret etmişti. Sonra yalvardılar”

“MUHSİN YAZICIOĞLU’na dil uzatan kişi, sen onun ayakkabısının bağı olamazsın böyle gündeme gelmeye çalışma çok acizsin İsmailSaymaz HaddiniBil”

“Gerekirse Muhsin Yazıcıoğlu’na uzatılan dili keseriz İsmailSaymaz HaddiniBil

Rüya Yüksel
22 Eylül 2013
Haberin kaynağı için tıklayınız;birgun.net